Użytkowanie wieczyste. Przed opłatami nie uciekniemy

Przed opłatami za przekształcenie użytkowania wieczystego we własność nie da się uciec. Można jednak za ten przywilej zapłacić dużo lub bardzo dużo. 
Od 1 stycznia 2019 r. około 2 miliony Polaków stanie się właścicielami gruntów, na których stoją ich domy lub bloki mieszkalne. Dzieje się to dzięki ustawie o automatycznym przekształceniu użytkowania wieczystego we własność. To dobra wiadomość. Dotychczas grunty te były formalnie własnością państwa lub samorządu, ale w zamian za rokrocznie uiszczaną opłatę firmy czy osoby prywatne mogły korzystać z niej przez 99 lat niemal jak z własności. Mogli nawet "odsprzedawać" prawo do użytkowania wieczystego formalnym właścicielom ziemi.
Natomiast gorszą wiadomością jest ta, że za uzyskanie pełnego prawa do takiego gruntu, użytkownicy będą musieli zapłacić. A dokładnie przez 20 lat powinni ponosić tzw. opłatę przekształceniową równą opłacie za użytkowanie wieczyste. Właśnie ta zasada wywołała falę podwyżek w wielu gminach. Skarb Państwa i samorządy tylko do końca tego roku mogą niemal dowolnie kształtować jej wysokość. 
Dodajmy, że od 2019 r. samorządy będą mogły stawkę jedynie "aktualizować" raz na trzy lata zgodnie z tym, jak drożeć będą grunty na wolnym rynku. Istotny będzie wskaźnik publikowany przez Główny Urząd Statystyczny.
Formalnym potwierdzeniem przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności będzie zaświadczenie, za które zapłacimy 50 zł opłaty skarbowej. Teoretycznie otrzymamy je do końca przyszłego roku (12 miesięcy od momentu przekształcenia). Jeśli chcemy działać szybciej, warto zwrócić się z wnioskiem o jego wydanie. Urzędy mają obowiązek rozpatrzyć wniosek w ciągu 4 miesięcy. Zaświadczenie trafi do sądu prowadzącego nasza księgę wieczystą. Ten, poza odnotowaniem faktu przekształcenia, wpisze również w dziale III księgi informację o konieczności ponoszenia przez nas opłaty przekształceniowej.
I to dochodzimy do najważniejszego. Wspomniana opłata ma stanowić rodzaj "odszkodowania" dla samorządów i Skarbu Państwa za to, że oddadzą obywatelom własność działek. Co do zasady ma wynosić 20-krotność rocznej opłaty za użytkowanie wieczyste. Może być rozłożona na 20 lat lub spłacona jednorazowo. 
Ta druga sytuacja jest nad wyraz dogodna dla osób, którzy użytkują grunty Skarbu Państwa (o zaświadczenie muszą zwrócić się najczęściej do starosty). To mniej więcej co piąta osoba korzystająca z użytkowania wieczystego w Polsce. Na gruntach Skarbu Państwa, w przypadku jednorazowej spłaty bonifikata sięgnie 60 proc. (szacuje się, że w takiej sytuacji jest to ok. 500 tys. właścicieli nieruchomości).Czyli szybsza spłata pozwala zaoszczędzić najwięcej. Drugim argumentem za szybszą, jednorazową spłatą opłaty przekształceniowej, jest możliwość "waloryzacji" jej wysokości raz na trzy lata. Doświadczenia zmian wysokości opłat za użytkowanie wieczyste w poprzednich latach to przypadki podwyżek nawet o kilka tysięcy procent
Na podobne preferencje nie może, przynajmniej na razie, liczyć użytkownik gruntów gminnych. Opisany system ulg nie dotyczy bowiem samorządów, które 1 stycznia 2019 roku przestaną być właścicielami działek. One mogą, ale nie muszą, przyznawać bonifikaty. Czy w gminach powiatu międzychodzkiego będą stosowane bonifikaty? Do dnia publikacji nie otrzymaliśmy jeszcze odpowiedzi.