Mimo pandemii razem z Adamem cały czas wędrujemy po kraju. Dzisiaj Adam proponuje wycieczkę pieszą w Poznaniu.

Trakt Królewsko-Cesarski uznać można za główną trasę turystyczno-kulturową miasta Poznania. Miasta którego historia sięga wieku X, miasta które pełniło funkcję siedziby władców Polski a także będącego w latach 1290-1296 jego oficjalną stolicą. Trakt łączy najpopularniejsze turystycznie obszary centrum miasta i obejmuje obiekty związane z kulturowym dziedzictwem miasta. Pomysłem autorów Traktu było uczynienie jego „głównymi bohaterami czterdziestu pokoleń poznaniaków” oraz ukazanie kulturowego dziedzictwa miasta przez pryzmat dążenia ludzi z nim związanych do przezwyciężania trudności i osiągania sukcesu – alegorycznego „sięgania po koronę”. Zakres dziejów, do którego odnosi się Trakt jest nie mały, obejmuje bowiem okres od roku 966 do roku 1918. Nazwa Traktu nawiązuje do tradycji monarszej: królewskiej, głównie piastowskiej, oraz cesarskiej związanej z pobytami w Poznaniu władców noszących tytuł cesarski.

Trakt składa się z około 3 km osi głównej (początek w Bramie Poznania, koniec w Dzielnicy Zamkowej), która oznakowana jest bordowymi tablicami z wyciętą koroną oraz obszarów pobocznych: Ostrowa Tumskiego, Starego Miasta i Śródmieścia, w których wirtualnie wytyczono „szlaki główne” oraz „szlaki uzupełniające” (nie są one oznakowane, ich opis znaleźć można w internetowych i drukowanych publikacjach turystycznych dostępnych w Bramie Poznania). Do Traktu zaliczyć można także nieoznakowane szlaki tematyczne: „Szlak dziedzictwa żydowskiego”, „Szlak Dziedzictwa Reformacji”, „Szlak Kobiet” oraz „Poznański Szlak Nauki”. 

Szlaki główne pozwalają na szybkie zwiedzenie miasta osobom nie dysponującym zbyt dużą ilością czasu. Dla przejścia szlaków uzupełniających musimy zarezerwować go zdecydowanie więcej.
Jako, iż obiektów do omówienia na Trakcie jest całkiem sporo pozwolę sobie przedstawić go odpowiednio etapami. Dziś część pierwsza Traktu – Ostrów Tumski (szlak główny). Na Ostrów Tumski z dworca autobusowego i kolejowego dojechać można bezpośrednio tramwajem z przystanku Poznań Główny lub Most Dworcowy do przystanku Katedra lub Rondo Śródka.

OSTRÓW TUMSKI
Na Ostrowie Tumskim przez wieki żyło i działało wiele barwnych i znaczących postaci. Żyli tu książęta i królowie, twórcy i mecenasi, politycy i dyplomaci. Każdy z nich miał do spełnienia jaką ważną misję, którą to usilnie próbował wprowadzić do życia. I to właśnie im i ich poczynaniom można się tu bardzo wnikliwie przyjrzeć.

Ostrów Tumski jest obecnie jedyną wyspą na Warcie w granicach administracyjnych Poznania. Otaczają ją dwa ramiona rzeki: główny nurt Warty oraz jej węższe ramię nazywane Cebiną. Z lądem Ostrów Tumski łączą dwa mosty: Bolesława Chrobrego (z lewym brzegiem) i Mieszka I (z prawym brzegiem). We wczesnym średniowieczu mnogość odnóg rzecznych oraz zalewowy charakter okolic Ostrowa Tumskiego miały zapewne walory obronne i były jednym z podstawowych czynników decydujących o zbudowaniu grodu właśnie w tym miejscu. Pierwszy, jeszcze przedpiastowski gród powstał tu w XIII lub IX wieku, gród piastowski powstał w wieku X i był jednym z bardziej znaczących grodów Wielkopolski.
Główna linia Traktu Królewsko-Cesarskiego dotycząca Ostrowa Tumskiego zapozna nas z takimi obiektami, jak:

Brama Poznania. 
Brama Poznania to pierwsze w Polsce centrum interpretacji dziedzictwa mające uświadomić nam w jaki sposób przeszłość rzutuje na nas i nasze życie codzienne. Inspiracją do powstania Bramy był Ostrów Tumski, miejsce związane z początkami państwa i dziejami miasta. Właśnie od Bramy twórcy Traktu proponują rozpoczęcie jego zwiedzanie.

Śluza Katedralna 
Śluza katedralna to ufortyfikowany obiekt hydrotechniczny Twierdzy Poznań wzniesiony w latach 1834-1839, z inicjatywy króla Fryderyka Wilhelma II, który postanowił wzmocnić system obrony swojego państwa. Śluzę tworzyły dwa przyczółki i most z zastawkami regulującymi przepływ rzeki. W przypadku oblężenia woda mogła być kierowana specjalnym przepustem na przedpole twierdzy, broniąc do niej dostępu.
Śluza Katedralna prowadzi z Bramy Poznania na Ostrów Tumski.

Niewielkie domki przy ul. Posadzego
Domki należały do wikariuszy związanych z funkcjonowaniem katedry i pełniących w niej posługę kapłańską. W domu nr 6 mieszkał kiedyś wybitny znawca muzyki kościelnej ks. Wacław Gieburowski, późniejszy dyrygent i reformator katedralnego chóru. Jego chór osiągnął światową sławę i wyruszył na europejskie tournee największe uznanie zdobywając na Wystawie Wszechświatowej w Paryżu w roku 1937.

Rezerwat Archeologiczny
Rezerwat Archeologiczny Genius Loci zlokalizowany przy ul. Ks. Ignacego Posadzego 3 eksponuje pamiątki z czasów początków państwa i miasta Poznania. Można obejrzeć tu także filmy 3D o budowie grodu na Ostrowie Tumskim. Rezerwat otwarto 30 czerwca 2012 r. Jego powierzchnia wynosi 1000 m². Rezerwat jest filią poznańskiego Muzeum Archeologicznego.

Archiwum Archidiecezjalne
Archiwum Archidiecezjalne założone zostało w roku 1925 i było pierwszą tego typu instytucją w Polsce. Na jego miejsce wybrano budynek dawnej siedziby Akademii Lubrańskiego, który architektonicznie odpowiednio dostosowano do nowych potrzeb. Archiwum posiada w swych zbiorach dokumenty, z których najstarsze mają już prawie 800 lat. Widnieją na nich autografy papieskie, królewskie i biskupie. Można podziwiać tu także średniowieczne, bogato ilustrowane rękopisy. Cały zbiór archiwaliów z okresu staropolskiego oraz zbiór ksiąg metrykalnych został sfotografowany na mikrofilmach (ok. 1100 rolek).

Pomnik Jana Kochanowskiego
Pomnik zlokalizowany jest na skwerze przy budynku Akademii Lubrańskiego (ul. Lubrańskiego 1). Kamień węgielny wmurowano z okazji 300-lecia śmierci poety w roku 1884, rok później pomnik odsłonięto. Jego autorem w formie obelisku był Antoni Krzyżanowski, budowniczy i polski działacz niepodległościowy. Wykonawcą medalionu z portretem Kochanowskiego był Wiktor Brodzki. W 1927 roku obiekt przeniesiono pod probostwo katedralne. W 1940 r. pomnik zniszczono, odrestaurowano go w roku 1984. W roku 2002 obiekt został przemieszczony na obecne miejsce ekspozycji. Cokół obiektu jest kamienny, płyty brązowe.

Muzeum Archidiecezjalne
Muzeum Archidiecezjalne założone zostało w ostatnim dziesięcioleciu XIX w. przez ówczesnego arcybiskupa gnieźnieńsko-poznańskiego Floriana Stablewskiego. Jest to jedna z najstarszych tego typu instytucji w kraju i jedna z pierwszych placówek muzealnych w poznaniu. Aktualna pozycja ekspozycyjna wynosi 1400 m². Prezentowanych jest na niej 785 dzieł sztuki ułożonych w ciągi chronologiczne, stylowe i tematyczne. Do najcenniejszych obiektów w Muzeum należy niewątpliwie miecz św. Piotra (którym to rzekomo św. Piotr odciął ucho Malchusowi) ofiarowany przez papieża biskupowi Jordanowi w 968 roku. Miecz ten przez stulecia traktowany jako relikwia przechowywany był w skarbcu Katedry poznańskiej, a od połowy lat 90. Wieku XX można podziwiać go właśnie w Muzeum Archidiecezjalnym.

Psałteria
Psałteria jest późnogotyckim budynkiem wzniesionym około 1518 r. na zlecanie biskupa Jana Lubrańskiego. Mieszkało tu dwunastu psałterzystów, którzy zgodnie z życzeniem biskupa śpiewali psalmy przez całą dobę (dwóch psałterzystów zmieniało się co 2 godziny).
Psałteria jest trzykondygnacyjnym budynkiem mieszkalnym. Na jego szczycie znajdują się blendy zamknięte łękiem w kształcie oślego grzbietu. Na ścianie wschodniej widnieje herb fundatora – Godziemba (drzewko sosnowe).

Kościół Najświętszej Marii Panny
Kościół Najświętszej Marii Panny, zbudowany w wieku XV, posadowiony został na niestabilnym gruncie. Z tej też przyczyny wynika najprawdopodobniej jego charakterystyczna bryła: ucina się nagle, sprawiając wrażenie niedokończonej. Mimo, iż dzisiejszym kształcie kościół powstał w XV w. , jego historia rozpoczyna się około 965 r. , gdy to po przybyciu Dobrawy wzniesiono na Ostrowie Tumskim kaplicę zamkową. W dokumentach kościół pod swoim dzisiejszym wezwaniem pojawia się już w roku 1247. W XIX w. kościół, popadł niemal w całkowitą ruinę. Na szczęście na ratunek przyszli mu, zapewniając odpowiednie fundusze remontowe książę Fryderyk Wilhelm IV (wielbiciel gotyckiej architektury) i prymas Leon Przyłuski.
Całość budowli wykonano z czerwonej cegły przetykanej cegłą glazurowaną. Szczyt wypełniają otynkowane blendy, wieńczy go natomiast sygnaturka sterczyny z kwiatonami. Skarpy włączone są w ściany a na zewnątrz sygnalizują je lizeny. Pomiędzy nimi umiejscowione są olbrzymie, ostrołukowe okna zaślepione od strony północnej.

Relikty palatium
Wzniesione w X w. poznańskie palatium stało się symbolem władzy księcia Mieszka I. Zbudowane na wzór pałaców cesarzy niemieckich, było zupełnym novum na polskich ziemiach. Do palatium przylegała kaplica pałacowa. Zarówno palatium jak i kaplica zniszczone zostały w XI w. podczas czeskiego najazdu i buntu poddanych przeciw panującej dynastii Piastów.
Palatium znajdowało się pod dzisiejszym kościołem Najświętszej Marii Panny, miało prostokątny kształt i było ustawione na osi północ-południe.

Kanonie
Kanonie to zlokalizowane dookoła katedry należące do kanoników budynki mieszkalne. Najstarsze z nich pochodzą z XVI i XVII w.  Kanonicy tworzyli wspólnie kapitułę poznańską, której tradycja sięga już  wieku X. W skład kapituły wchodzili m.in.:  prepozyt (przewodniczący), dziekan (nadzór nad karnością kleru), kustosz (odpowiedzialny za majątek kapituły), kantor (opieka nad chórem), scholastyk (nauczanie i głoszenie kazań).

Bazylika Archikatedralna p.w. Świętych Piotra i Pawła
Bazylika Archikatedralna p.w. Świętych Piotra i Pawła to jeden z najstarszych polskich kościołów i najstarsza polska katedra (od 968 r.). Obecny wygląd świątyni pochodzi z okresu odbudowy z lat 1948-1956. Na podstawie odkrytych przez pożar w 1945 r. pozostałości przywrócono w niej gotycki wygląd korpusu z przełomu XIV i XV w. Hełmy wież wzorowane są natomiast na klasycystycznych, pochodzących z lat 1725-1729. Kościół zorientowany jest na osi wschód-zachód, z prezbiterium po stronie wschodniej. 
Budynek jest trójnawową bazyliką na planie krzyża otoczona wieńcem dwunastu kaplic, dwóch zakrystii i kruchty południowej. W zewnętrznej bryle świątyni nietypowym dla polskiej architektury elementem są łuki przyporowe rozpięte pomiędzy ścianami nawy głównej a wieżami. Wejście główne znajduje się po stronie zachodniej. Jest nim ostrołukowy portal z XV w., w którym umieszczono brązowe drzwi ze scenami z życia św.  W murach świątyni spoczywa trzech królów i pięciu książąt z dynastii Piastów. Pochowano tu także wiele postaci, które swoimi decyzjami kształtowało bieg historii i charakter polskiej kultury.

Pałac Arcybiskupi
Najstarsza wzmianka dotycząca Pałacu Arcybiskupiego  pochodzi z 1404 r. Pałac znajduje się na terenie rezydencji arcybiskupiej, którą tworzy położony przed pałacem od strony zachodniej reprezentacyjny dziedziniec, połączone z nim dawne zabudowania gospodarcze od wschodu i południa oraz ogród po stronie południowej.
Budynek pałacu zajmuje późno klasycystyczne skrzydło zachodnie zawdzięczające swój obecny wygląd przebudowie w latach 1852-1854. Wejście do budynku prowadzi przez balkonowy portal, w którym wykorzystane zostały wtórnie kolumny jońskie z 1829 r. Pod portykiem znajdują się dwie marmurowe rzeźby – Piotra i Pawła. W północnym skrzydle, wzniesionym na reliktach murów z wieku XV i XVI znajduje się klasycystyczna bram z wielkim dwukolumnowym portykiem z końca wieku XVIII. Krótsze skrzydło wschodnie powstało na początku wieku XX.

Most Biskupa Jordana
Most Biskupa Jordana (nazywany także Mostem Cybińskim lub Śródeckim) jest umiejscowioną na miejscu dawnej przeprawy kładką pieszo-rowerową na Cybinie. Przeprawa w tym miejscu istniała od wczesnego średniowiecza, odkryto tu relikty mostu z X wieku. W związku z postępującą degradacją dzielnicy w połowie pierwszej dekady XXI w. podjęto decyzję o odbudowie historycznej przeprawy. Przeprawa została oficjalnie otwarta 7 grudnia 2007 r. o godzinie 18:00.
Stalowe przęsło nurtowe ma rozpiętość 70 m. Przyczółki są żelbetonowe posadowione na palach. Nowy most Jordana został oficjalnie zbudowany jako kładka, dlatego też jego pomost wzniesiony jest ponad poziom otaczających go wałów. Do spodu stalowego przęsła przymocowany jest ruchomy wózek rewizyjny.

I to by było na tyle, jeżeli chodzi o 1 etap wycieczki  Traktem Królewsko-Cesarskim w Poznaniu. A jeśli przy okazji  uda Wam się zawitać w pobliże ul. Taczaka gorąco zachęcam do klimatycznego bistra „AZYL – Kuchnia i przyjaciele”. Burgery palce lizać.  
Pozdrawiam
Adam „Pieszo przez kraj”.